an capall bán

‘tá cinnte,’ a deir síle, agus fuair sí píosa arán eile agus píosa iasc eile ag an bhfear beag agus ní raibh ceo ar bith fós ar an bpláta. agus bhí na píosaí sách beag ar a láimh, ach bh´siad mór go leor nuair a bhí sí ag cur iad ar a gcloch mhór in aice leis an bhfear beag.

‘go raibh maith 'ad,’ a deir sé, ‘agus mara bhíonn tú rothuirseach, léigh scéal eile, le do thoil. ní raibh mé féin níos compóirteacha áit ar bith eile aríamh. tá tú féin agus do mháthair barriontach, agus tá an bia seo barrdheas, agus tá an tine seo barraoibhinn. ach tá do chuid scéalta níos fearr ná atá rud ar bith ar a dómhan.’

‘tá go maith,’ ar sise. ‘níl mé tuirseach ar chor ar bith. tá scéal eile anseo atá chomh suimiúil leis an bpéire eile.

bhí buachaill óg in a chónaí ar an talamh iseal in aice leis an bhfarraige, agus bhí deachapall bán beag ag an mbuachaill. 'chuile lá bhíodh sé ag imeacht ar a chapall síos an bóthar, mar bhí ober ag ‘chuile dhuine ag na feilmeacha faoin tír sin, agus bhí air goil ag obair.

in aice leis an mbóthar sin bhí drochsheanteach uasach, agus bhí seanbhean gránna olc in a cónaí ansin. bhí sí bocht go leor. bhí inín amháin aice, cailín óg deas nach mbíodh sásta aríamh; agus mac amháin, buachaill gránna a bhí chomh uasach leis an mbean.

a deir an buachaill olc go minic leis an mháthair, ‘a mháime, feicim aríst an buachaill sin a bhíonns ag goil síos an bóthar seo ar a chapall bán beag. is bocht an rud é go mbíonn seisean ar an gcapall sin agus go mbíonn ormsa bheidh ag súil ‘chuile áit a bhfuil mé ag goil. Is dóigh liom go mbeadh an capall sin níos sásta mar bhíonn mise mé féin ar a droim.’

‘béidh sé níos fearr, cinnte,’ a deir an bhean olc. ‘mo mhac, mo chroi, leag clocha beaga ar an mbóthar, sa gcaoi go mbeadh timpiste beag ag an mbuachaill ar an gcapall, sa gcaoi go mbeadh sé ag titim ar an talamh. ansin, má béidh tú glic agus má bhéidh tú scioptha, b’fhéidir go mbeadh a bhas ag an mbuachaill sin agus ní bhéidh duine ar bith ag feiceáil é. béidh ‘chuile dhuine ag síleachtáil go mbíonn sé marbh mar gheall ar go raibh sé ag titim as an gcapall. ansin, béidh an capall ag tusa. béidh ‘chuile dhuine ag síleachtáil go raibh sí ag imeacht amach is amach nuair a bhí an buachaill ag titim faoi na cosa.’

pósadh

‘ach, do fhear, a áine. cá bhfuil séisean?’

‘níl aon fhear agam,’ a deir sí.

bhí sé ag caint léi faoin saol a bhí aige, faoin ceol agus faoin damhsa agus faoin síorchraic a bhí ann, agus na héadai álainn a bhí ag ‘chuile dhuine, agus na caiple breá agus na leapacha an-te agus an-chompóirteach freisin.

‘an mbeitheá sásta leis an saol sin?’ ar seisean.

‘tá, cinnte,’ ar sise.

agus mar sin, tá an bheirt pósta anois, agus tá cupla páistí deasa acu. níl síordhamhsaíocha nó síorcheol ag an teach mór sin anois, mar gheall ar go mbíonn an bheirt agus a bpáistí ag siúl in éindí go minic in aice leis an abhainn, nó faoin croinnte, nó ar na cnóic glasa álainne. agus bíonn siad ar chaiple uaireanta, agus nuair atá an aimsir go dona, bíonn siad te go leor sa mbaile ag an teach mór in aice leis an tine.

ar ndóigh, bíonn ceol agus amhráin agus damhsa fós ann anois agus aríst. bhíodh cupla fíorchairde ag an bhfear óg cé nach raibh siad fairsing, agus is iad a gcairde i gcónaí. ní raibh sé i bhfad sól ma a bhí an cailín í féin in ann casadh clairseach go hiontach.

tá mé cinnte go mbeadh siad barrshásta in éindí i bhfad – b’fhéidir a saolta ar fad.’

Nuair a bhí deireadh leis an scéal seo, a deir an mháthair, ‘spáin dhom na péictiúir. is iontach é an péictiúr seo. feicim an cailín óg ansin. nach álainn í?’

‘is capall breá í sin,’ a deir an duine beag, agus sé ag breathnú ar phéictiúr eile. ‘ agus nach fairsing an iasc ag an abhainn sin! ach anois, maidir leis an iasc, bhí mo chuid iasc, a bhí mé ag ith cupla nóimead ó sin, go deas, agus bhí mo phíosa aráin go haoibhinn freisin, ach ní raibh mo dhóthan ann go fóill. a bhfuil ar bith bia eile ann?’